Je niet meer dik maken over succesvol afvallen

HealthyLIFE is een programma om mensen met overgewicht en obesitas aan een gezonde leefstijl te helpen. Het gaat niet om een programma om af te vallen, maar om gedrag te veranderen. ‘Iedereen kan afvallen. Maar hou het maar eens vast, daar heb je veel begeleiding bij nodig’, stelt huisarts Eline Becker. Het werken in groepsverband doet iets met de motivatie. En het zorgt voor vriendschappen, zo blijkt uit de verhalen van de deelnemers. Een middel tegen eenzaamheid dus ook nog.

Door Jos Benders, arts-redacteur | | Fotografie Sanne Linssen

Meer dan de helft van de Limburgers kampt met overgewicht en daarmee zit onze provincie boven het landelijk gemiddelde. Onlangs deed het RIVM een voorspelling dat dit percentage verder gaat oplopen, met alle gevolgen van dien voor de gezondheid van deze mensen maar ook voor de samenleving. Een ongezonde leefstijl is een belangrijke oorzaak van het probleem. Een onderdeel van een effectieve aanpak is, met een niet-alledaagse naamgeving, de Gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI). Nummer 1 sprak met dr. Eline Becker die als huisarts het initiatief omarmt en uitdraagt.

Op welke gronden beslist u dat het bijvoorbeeld ook voor mij goed zou zijn deel te nemen aan healthyLIFE?
‘Om aan healthyLIFE deel te nemen, moet je aan een aantal voorwaarden voldoen. Het is een gecombineerde leefstijlinterventie die door de zorgverzekering wordt vergoed als je een BMI* hebt tussen vijfentwintig en dertig, in combinatie met een grote buikomvang. Voor vrouwen is dat achtentachtig centimeter of meer. Voor mannen is dat honderdtwee centimeter of meer. Als je overgewicht hebt, heb je een hogere kans op hart- en vaatziekten zoals een hartinfarct of een hersenbloeding. Vaak hebben mensen met overgewicht ook een hoge bloeddruk of suikerziekte. Mensen met overgewicht en gewrichtsslijtage hebben door overgewicht ook meer last van pijn. Ik denk dat je van mij als huisarts verwacht dat ik je daarbij help. Meestal betekent het dat ik je medicatie voor ga schrijven. Maar beter zou natuurlijk zijn als ik met je in gesprek ga om te kijken of er iets te doen is aan je overgewicht. Zou het voor jou mogelijk zijn om je leefstijl aan te passen? Dat zou natuurlijk veel beter zijn dan pillen slikken.’

In hoeverre helpt healthyLIFE u in uw werk als huisarts?
‘Ik vind dat ik als huisarts moet proberen om mensen te helpen met het aannemen van een gezonde leefstijl. Dat gaat heel veel gezondheidswinst opleveren, maar het bespreken alleen helpt meestal niet. Er zijn weinig mensen die dat dan ook zelfstandig gaan aanpakken. Sinds het bestaan van healthyLIFE kan ik nu iemand doorverwijzen. Zoals mensen met rugklachten naar een fysiotherapeut gaan, kunnen mensen met overgewicht naar healthyLIFE.’

Zou u als huisarts nog zonder healthyLIFE kunnen?
‘Ik zou de vraag anders willen stellen. Hoe pakken wij als maatschappij welvaartsziektes aan? Hoe en waar leggen we de verantwoordelijkheid? Hoe helpen we mensen om gezonder te gaan leven? HealthyLIFE is daar een onderdeel van en helpt, maar ik zou het veel breder willen trekken. Er zijn veel meer factoren die meespelen. Iemand die geldzorgen heeft, die zal niet als eerste aan een gezonde leefstijl denken. Iemand die eenzaam is, heeft waarschijnlijk ook andere prioriteiten. Ik denk dat we veel meer moeten kijken naar wat mensen echt willen. Waar is voor hen de uitgang naar een oplossing? Daarvoor is meer verbinding nodig met meerdere organisaties. Patiënten hebben veel aan organisaties als healthyLIFE, zodat ze minder de huisarts en de medicatie van de huisarts nodig gaan hebben.’

Hoe luiden de reacties van uw patiënten op deelname?
‘Er zijn mensen die erg enthousiast zijn en werkelijk een langdurige verandering kunnen vasthouden. Zij voelen zich beter, hebben vaak minder medicatie nodig en voelen zich vitaler. Maar er zijn ook mensen die het dan toch niet lukt om langdurig verandering te bewerkstelligen en afhaken. En ten slotte zijn er mensen die naar healthyLIFE gaan om na een jaar in aanmerking te komen voor vergoeding van de spuiten om af te vallen. Ik hoop dan dat ze in elk geval toch een gezonde leefstijl aanleren.’

Met name Zuid-Limburg staat er slecht voor als het gaat om overgewicht. Valt het schip nog te keren?
‘Het zou fantastisch zijn om dat schip te keren en ik denk dat er al veel initiatieven lopen om daar iets aan te doen. Ik heb veel hoop op de gezonde scholen. Leer kinderen wat gezond eten is en geef het goede voorbeeld. Maar zullen we ook de supermarkten sluiten en weer naar de groentewinkel en de bakker gaan?’

‘Maak ongezond eten duurder en laat zien dat gezond eten ook echt lekker kan zijn. Limburgers zijn toch bourgondisch? Lekker met mate eten en daarna een mooie wandeling in het mooie Limburgse landschap met vrienden, familie of buren. Zo komt het helemaal weer goed met Limburg.’

*BMI: body mass index.