Gilde VAVO: kleinschalig, persoonlijk én nu ook praktijkgericht

Gilde VAVO in Venlo en Roermond is dé plek waar jongeren uit Noord- en Midden-Limburg een brug kunnen slaan tussen hun middelbareschoolperiode en hun toekomst op een vervolgopleiding of de arbeidsmarkt. Die brug wordt komend schooljaar verder verstevigd door de toevoeging van het PGP-onderwijs, een programma dat leerlingen praktijkervaring laat opdoen. Reden genoeg, zeker nu de eindexamens achter de rug zijn, om eens een kijkje te nemen bij deze bijzondere, kleinschalige maatwerkopleiding.

Door TOM JANSSEN | Fotografie PAUL ROUS

Nu vraagt u zich wellicht af: vavo, wat is dat ook alweer? Het voortgezet algemeen volwassenenonderwijs, kort vavo, biedt volwassenen en jongeren vanaf zestien jaar de kans om alsnog hun vmbo-t-, havo- of vwo-diploma te behalen. Dat kan via volledige diploma’s of via deelcertificaten voor specifieke vakken, afhankelijk van de individuele behoeften van de studenten. Deze flexibiliteit is prettig voor hen die bijvoorbeeld al werken of andere verplichtingen hebben. Gilde VAVO in Venlo en Roermond werkt intensief samen met middelbare scholen uit de regio. Gilde VAVO is gevestigd aan de Groenveldsingel in Venlo en krijgt in het schooljaar 2025-2026 een nieuwe locatie aan de Marathonlaan in Roermond. ‘Op deze nieuwe locatie hebben we een eigen vleugel, wat bijdraagt aan een gevoel van een eigen schoolidentiteit en kleinschaligheid binnen een groter gebouw. Leerlingen voelen zich daardoor sneller thuis en verbonden’, legt de kersverse teammanager Jules Storken uit.

Opbloeien

Gilde VAVO biedt kleinschaligheid door persoonlijke aandacht, maatwerktrajecten, een veilige sfeer, flexibiliteit en een herkenbare leeromgeving. Dat maakt het bijzonder geschikt voor leerlingen die op reguliere scholen zijn vastgelopen of simpelweg beter gedijen in een rustige, betrokken setting. ‘Er zijn ongeveer driehonderd leerlingen verdeeld over twee locaties’, vertelt Jules. ‘Dat betekent dat leerlingen gezien worden, docenten hen persoonlijk kennen en er weinig sprake is van anoniem in de massa verdwijnen. Deze kleinschaligheid zorgt voor veiligheid en vertrouwdheid.’

Docent Jos van Mil knikt instemmend bij de woorden van zijn collega. ‘Ik had dit schooljaar een jongen in de klas die op zijn middelbare school helemaal niet tot zijn recht kwam. Daardoor was hij heel timide en teruggetrokken. Hier bij Gilde VAVO is hij echter helemaal opgebloeid. Dat vind ik geweldig om te zien.’

Maatwerk

De leerlingen die zich aanmelden bij Gilde VAVO volgen een maatwerktraject. Leerlingen krijgen intensieve, persoonlijke begeleiding. Er wordt gekeken naar de individuele situatie, behoeften en doelen van iedere leerling. Vakken kunnen worden gespreid en er is ruimte om het programma aan te passen als het tempo te hoog blijkt. ‘Bovendien hebben we ook een goede doorstroming van vmbo-t naar het mbo’, benadrukt Jules. ‘Én ook andersom’, vult docente Daniëlle Keltjens hem aan. ‘We bieden ook plek aan leerlingen die willen terugkeren naar het vavo als het mbo toch niet blijkt te passen.’

Tevens stromen er op Gilde VAVO leerlingen in zonder startkwalificatie die alsnog een certificaat willen halen. ‘Daar werken we vanuit de gemeenten in de regio mee samen’, legt docent Noël van Beers uit. ‘En in die groep zitten soms ook oudere leerlingen die instromen. Sommigen willen zelfs nog hun diploma halen, terwijl ze in de dertig zijn. Ook dat is allemaal maatwerk.’

Bijzonder is ook de combinatie van vakken op verschillende niveaus (bijvoorbeeld havo én vwo) die gevolgd kunnen worden. ‘Stel iemand wil de opleiding voor docent wiskunde gaan doen. Dan wil zo iemand nog vaak wiskunde B erbij volgen. Dat kan hier’, schetst Daniëlle. ‘Of een leerling komt bij Gilde VAVO voor wiskunde B, maar wiskunde A heeft ie dan al gehad. En dan vragen we: wil je misschien ook nog op het vwo wiskunde A doen? Dan maken we combinaties van havo- en vwo-vakken, of vmbo-t en havo. Dat is allemaal mogelijk.’

‘Vavo is geen kopie van het traditionele eindexamenjaar, integen- deel’, vervolgt teammanager Jules. ‘Van elk vak wordt de leerstof van de bovenbouw herhaald. Scholieren die moeite hebben met bijvoorbeeld wiskunde, lopen immers niet in dat laatste jaar vast maar al eerder. De basis moet goed zijn. Onze docenten behandelen dus twee jaar havo- of vmbo-t- óf drie jaar vwo-stof. Daarom is het volgen van een of meerdere vakken bij Gilde VAVO zo interessant. Je gaat er examen in doen en verdient bij het slagen een extra certificaat. De keerzijde is wel dat het pittig kan zijn; je krijgt het niet voor niets.’

Praktijkgericht

Komend schooljaar gaat Gilde VAVO iets nieuws aanbieden: PGP ofwel Praktijgestuurd Programma. Dat is een innovatieve ontwikkeling van de Rijksoverheid voor het Nederlandse voortgezet onderwijs die leerlingen op de van oudsher theoretisch georiënteerde havo beter moet voorbereiden op vervolgopleidingen en de arbeidsmarkt. Er is een maatschappelijke (M) en een technologische (T) variant. Inmiddels doen zo’n honderdtachtig scholen mee aan proefperiodes, waaronder Gilde VAVO. ‘PGP heeft drie pijlers’, legt Jos van Mil uit. ‘De eerste is kennismaken met mbo en hbo, de tweede is inzicht krijgen in het werkveld - welke bedrijven en beroepen er zijn - en de derde is daadwerkelijk praktijkervaring opdoen door opdrachten van bedrijven en hogescholen. Het doel is dat leerlingen zelfstandig kunnen samenwerken en praktische vaardigheden ontwikkelen.’

Hiervoor werkt Gilde VAVO nauw samen met Fontys Hogescholen en middelbare scholen in de regio. ‘Het voortgezet onderwijs hier in Venlo heeft vorig jaar al de PGP-M-variant gedaan. Ze hebben dus al ervaring met dit programma’, vertelt Jos. ‘Leerlingen van Gilde VAVO die de M-variant willen volgen, kunnen dat op een van deze scholen doen. Leerlingen van hen die de T-variant op het oog hebben, komen dan naar ons. Zij worden dan weer gefaciliteerd door Fontys, waar ze ook opdrachten krijgen waaraan ze kunnen werken.’ Werkgevers uit de regio tonen grote interesse, benadrukt Jos. ‘Omdat dit hun toekomstige werknemers zijn. Veel leerlingen weten immers nu nog niet welke banen er zijn.’

Enthousiast

En zo zorgt Gilde VAVO ervoor dat leerlingen - zowel jong als al wat ouder - zich klaar kunnen maken voor hun toekomst. De een wil een diploma halen, de ander nog wat extra vakken en sommigen kiezen bewust voor een oriënterend tussenjaar. En door de toevoeging van PGP kunnen leerlingen zelfs al wat ervaring in de praktijk opdoen. ‘Het uitgangspunt is om iedereen - ongeacht achtergrond of omstandigheden - een nieuwe kans te geven om succesvol te zijn in het onderwijs’, onderstreept Jules. ‘Zodat ze uiteindelijk hun toekomstkansen kunnen vergroten.’