Ezelin bracht Brigitte Bardot naar hier

Als kind kwam hij bij de kloosterlingen van de orde der Trappisten in Zoersel (B). At mee aan lange tafels. Ook leerden ze de kleine Tom om op het land te werken en dieren te verzorgen. De paters hielden zomaar tweehonderd koeien, het klooster had meer weg van een boerderij.

Door Jos Benders, arts-redacteur

Het leven in regelmaat ervoer Tom ook thuis, in een gezin waarin vader voor de inkomsten zorgde als researcher bij Janssen Pharmaceutica. ‘Eigenlijk was ons thuis een soort kinderboerderij. Veel andere kinderen, ook daar dieren verzorgen en het plattelandsgevoel vieren.’ Eén ding was Tommetje al vroeg overduidelijk: hij moest en zou paardenchirurg worden, géén dierenarts algemeen. Dus paardenchirurg; het wordt de draaischijf van onze ontmoeting.

Die vindt plaats in het Belgische Lummen bij een groot paardenziekenhuis met de naam Equitom, waarbij het tweede deel tom van de naam verwijst naar de oprichter. Tom Mariën studeert in 1994 af in Gent en reist, om zijn blikveld te verruimen op het gebied van paardenchirurgie, drie jaar lang door de VS. ‘In Amerika waren ze toen al veel verder dan in Europa.’ Een kliniek voor paarden bestond in Europa gewoonweg niet.

Het antwoord komt te bestaan uit een immens complex van achttien hectare, in het groene deel van Lummen met zijn vergezichten, dat ik op een zonnige dag bezoek. Parmantig verdeeld, zijn hier meerdere gebouwen zichtbaar in het groene landschap. Er bevinden zich boxen waar paarden en ezels kunnen worden opgenomen, er is een operatiekamer, bewakingsapparatuur, zelfs een CT-scanner. Het paard (of de ezel) wordt er behandeld als mens, luidt de belijdenis. ‘Een hoefdier kan even blij zijn met het leven als wij, geniet van dezelfde zonnestralen als wij.’

In Lummen werken 23(!) dierenartsen op een totaal van 56 personeelsleden, onder wie ook administratief personeel en baliemedewerkers. De ontvangst is er opvallend hartelijk en begripvol. ‘Hier komen mensen die al overal zijn geweest en steeds horen: Sorry, we kunnen u niet helpen. Ten einde raad komen ze naar ons. Wij hebben groot respect voor het aspect léven.’

Vraag: het zal toch ook wel eens einde oefening zijn?
‘Ja, ook hier gebeurt het wel eens dat we een dier moeten laten inslapen. Omdat het ongeneeslijk ziek is. Dat gebeurt altijd met grote terughoudendheid. En als het moment er dan toch is, zijn de direct betrokkenen, onder wie natuurlijk de eigenaar of eigenaren, er altijd bij. Het is niet uitzonderlijk dat onze dierenartsen een traantje laten, samen met hen.’

Als Mariën vertelt over de karakteristiek van dit grootse complex, zijnde ‘een eigen leefwereld’, met achttien slaapplaatsen voor het personeel, komt bij mij de overeenkomst met het vroegere klooster voor. De paardenchirurg is even maar stil, waarna hij glimlachend beaamt dat die vergelijking eigenlijk wel opgaat. ‘Ook hier komen collega’s soms dagenlang niet van het erf af, vasthoudend als ze zijn aan hun missie.’ De trappisten zouden het herkennen.

Gewijd is ook zijn gastvrijheid jegens mensen die terminaal ziek zijn en nog eenmaal in hun leven paarden willen zien en het werk van de dierenartsen. ‘Wij doen met de regelmaat bezoekers ontvangen in een rolstoel. Mariën, die ook scholieren ontvangt voor een spreekbeurt, imponeert als een geboren verteller, redenaar. Missionaris van z’n eigen vak, dat ook? Als ik een vergelijking maak met bidden, verschijnt opnieuw een bevestigende glimlach op zijn glad geschoren wangen. ‘Een betere leerschool dan bij de monniken van de Orde der Cisterciënzers, beroemd vanwege hun Trappistenbier, was niet denkbaar’, weet hij.

Hoe lang heeft u nog voor me, vraag ik hem als ons gesprek al een tijdje op stoom is.
‘Over een half uur heb ik een operatie.’ Die tijd stel ik voor te benutten om over Brigitte Bardot te spreken. Ja, zij. Bardot staat sedert 2019 in een bijzondere relatie tot de Lummense paardenchirurg. Dat vraagt om uitleg. ‘In juli 2019 wordt een gewonde ezelin binnengebracht. Ze is ingestuurd door de Fondation Brigitte Bardot, een organisatie die zich inzet in tientallen landen voor het welzijn van dieren. In heel Frankrijk was geen kliniek te vinden om de ezelin, van pas vier jaar oud, te helpen. Het dier had een bedreigende schotwond aan de voorzijde van het hoofd.’

Hoe kwam de ezel aan die schotwond?
Hetgeen volgt, is niet-alledaags. ‘Het was de eigenaar in Zuid-Frankrijk die van het dier af wilde. Hij neemt op een goede dag een jachtgeweer en schiet van dichtbij de ezel aan via een voorhoofdsschot.’ De klap moet enorm zijn, want de buren schrikken zo dat ze de politie alarmeren die ter plekke de man arresteert. De ezelin wordt in bewaring gesteld en door de overheidsdienaren overgedragen aan de Fondation Brigitte Bardot. Het verhaal krijgt een heroïsch vervolg als de ezelin, die meteen wordt voorzien van een nieuwe naam, Hope, in Lummen arriveert met een speciaal transport. Bij aankomst heeft het dier de kogel van het jachtgeweer nog steeds in haar hoofd.
Die moet er nu zo snel mogelijk uit.

Een mensendokter wordt ingeroepen, een plastisch chirurg uit Hasselt, die zich samen met Tom Mariën aan de operatie zet. De ingreep onder narcose lukt wonderwel. De kogel wordt uit het hoofd van het dier verwijderd, waarna de schotwond kan worden gesloten. Het blijde nieuws bereikt Brigitte Bardot zelf. Waarop in de kliniek in Lummen ineens de telefoon rinkelt; La Bardot zelf aan de lijn.

Kusjes
Of ze de paardenchirurg dr. Tom Mariën kan spreken. Dat gebeurt en vanuit Saint-Tropez klinkt het: ‘Dr. Mariën, je vous aime.’ (Dr. Mariën, ik hou van u; red.), waarna een lofzang op het succes volgt. Hope, de ezelin, is intussen terug naar de Fondation Brigitte Bardot in Frankrijk. Na haar dankwoord horen we BB zeggen: ‘Au revoir, bisous, bisous’ (tot ziens, kusjes, kusjes; red.).

Brigitte Anne-Marie Bardot (Parijs, 28 september 1934) is een Frans fotomodel, actrice en zangeres. Als ondeugende stoeipoes en frivole pin-upgirl maakte ze zeer snel internationaal furore en vooral in Europa was ze een icoon van de jaren vijftig. Als sekssymbool was ze een Frans antwoord op de Amerikaanse Marilyn Monroe (MM).
Bron: Wikipedia.