Ecsplore houdt Sittard-Geleen gezond

In de week van 24 juni wordt de Sportzone bij het Fortuna Sittard Stadion in Sittard-Geleen overspoeld door zo’n zesduizend leerlingen van de vijfentwintig basisscholen in de stad. Een week lang sporten, spelen en vooral plezier maken. Georganiseerd door Ecsplore, de partner van de gemeente Sittard-Geleen op het gebied van fysieke en mentale gezondheid voor alle inwoners, jong en oud.

Door JOS CORTENRAAD | Fotografie SITTARD-GELEEN

Al in 2009 sloot Sittard-Geleen een partnership met Ecsplore met de duidelijke opdracht om zoveel mogelijk inwoners enthousiast te maken voor sport en cultuur. Vijftien jaar verder durft manager Dean Wolters wel de conclusie aan dat er mooie resultaten zijn geboekt. ‘We bereiken in elk geval heel veel kinderen bij de kinderopvang, basisscholen, voortgezet onderwijs en ook steeds meer vijfenvijftigplussers, onze belangrijkste doelgroepen. We werken samen met een groeiend aantal organisaties, verenigingen en sportscholen. Ik denk wel dat we veel inwoners van Sittard-Geleen bewust hebben gemaakt van het belang van bewegen en een gezonde leefstijl.’

Enthousiasmeren

Of de inspanningen zich ook daadwerkelijk vertalen in een betere gezondheid, daarover is de medeoprichter van Ecsplore voorzichtiger. ‘Dat is lastig te meten. Zouden er minder kinderen zijn gaan sporten als wij er niet waren geweest? Zouden er meer valincidenten zijn geweest met ouderen? Of meer eenzame mensen? Er wordt veelvuldig onderzoek gedaan naar de effecten. Daar zien we positieve resultaten, maar dat kunnen we niet allemaal op ons conto schrijven. Er is in de maatschappij veel aandacht voor bewegen en leefstijl. Doel is altijd geweest om alle inwoners in contact te brengen met sport en bewegen. Als je weet dat zowat elke basisschool in Sittard-Geleen een vakleerkracht van ons inzet om de gymles in te vullen en de kinderen te enthousiasmeren voor sport en spel, dan móét dat resultaat opleveren. Meer dan duizend ouderen sporten in honderdtwintig groepen wekelijks met onze coaches. We bieden speciale beweegprogramma’s aan voor mensen met overgewicht of een aandoening. We organiseren talloze evenementen en bijeenkomsten. Sittard-Geleen vindt het belangrijk om een gezonde en actieve leefstijl te stimuleren. Wij dragen daar ons steentje aan bij.’

Vitale toekomst

Wethouder Andries Houtakkers, met onder meer sport in zijn portefeuille, is het daar volmondig mee eens. ‘Ecsplore bereikt jong en oud met zijn programma’s, van sportieve activiteiten voor basisschoolleerlingen tot beweegprogramma’s voor vijfenvijftigplussers. Samen met onze partners hebben we een breed netwerk opgezet dat bijdraagt aan het welzijn van onze inwoners. Deze samenwerking heeft ervoor gezorgd dat gezondheid en bewegen centraal staan in de gemeente Sittard-Geleen. We zijn vastberaden om op dit succes voort te bouwen voor een nóg vitalere toekomst.’

Vroeg beginnen

Ecsplore werkt voor de gemeenten Stein, Beekdaelen en Sittard-Geleen en richt zich op álle inwoners, maar vooral op kinderen en vijfenvijftigplussers. ‘Je kunt niet vroeg genoeg beginnen met bewegen en gezond eten en drinken’, licht Dean Wolters de eerste doelgroep toe. ‘Het is de basis voor een goede gezondheid. Jong geleerd is oud gedaan. Het laatste wat we echter willen, is kinderen dwingen of met het waarschuwende vingertje schudden. Samen met de begeleiders in de kinderopvang en de leerkrachten op de scholen laten we kinderen snuffelen aan zoveel mogelijk vormen van bewegen. Kennismaken met verschillende sporten. Zo leren ze wat ze zelf leuk vinden, plezier is het belangrijkste. Met sporten leren ze ook respectvol met elkaar om te gaan, ze krijgen een beter gevoel voor eigenwaarde. De gemeente heeft destijds bewust gekozen om Ecsplore bij álle scholen te introduceren en betaalt stimuleringsprogramma’s. De scholen zelf betalen de uren die onze vakkrachten maken. We onderscheiden geen verschillen in wijken, het gaat erom dat álle kinderen dezelfde kansen krijgen. Met onze programma’s sluiten we aan bij nationale initiatieven als JOGG en Positieve Gezondheid.’

Structureel

Ecsplore verzorgt elk jaar op elke basisschool in Sittard-Geleen een themaweek bewegen en sporten, al dan niet aangevuld met culturele activiteiten zoals een museumbezoek. Altijd gecombineerd met veel informatie over gezonde voeding. ‘Elke school kan die week zelf invullen, samen met onze vakkracht. Natuurlijk betrekken we graag zoveel mogelijk de ouders en verzorgers bij de activiteiten. Bewegen en gezond eten zijn in het hele gezin belangrijk. Niet iedereen weet dat in een pakje drinkyoghurt zes suikerklontjes zitten, om een voorbeeld te noemen. De themaweek staat overigens niet op zichzelf. Onderwerpen over gezondheid en bewegen komen het hele jaar aan bod in de lessen en met name tijdens de gymlessen die sinds vorig jaar weer verplicht zijn. Samen met de schoolbesturen hebben we van bewegen een structureel item gemaakt.’

Vijfenvijftigplussers

De basis leggen voor een gezonde levensstijl, dat is in feite de opdracht van Ecsplore. ‘Daarnaast richten we ons dus vooral op de vijfenvijftigplussers’, vervolgt Dean. ‘Vaak zijn ze gestopt met sporten, bewegen ze weinig en ligt overgewicht op de loer. Net op oudere leeftijd wordt bewegen echter weer heel belangrijk. Om bijvoorbeeld diabetes te voorkomen, hart- en vaatziekten, botontkalking. Daarom hebben we met verschillende organisaties en verenigingen een groot netwerk opgezet met allerlei activiteiten. Gezamenlijk sporten, wandelen, fietsen of iets ondernemen. Of lid worden van een vereniging. Onze beweegmakelaars weten altijd wel iets geschikts te vinden. We hebben speciale programma’s voor mensen met lichamelijke of mentale problemen, voor kwetsbare groepen. Het gaat hier niet om de prestaties, het gaat om in beweging blijven. Lichamelijk en geestelijk. Veel alleenstaande ouderen voelen zich eenzaam, met name in een zomerperiode als kinderen of buren met vakantie zijn. Juist voor hen is bewegen belangrijk. Sociaal contact, actief blijven; het remt dementie zelfs af, zo blijkt uit onderzoek.’

Sportakkoord

Ecsplore vult voor de gemeente Sittard-Geleen de uitvoering van het Nationaal Sportakkoord uit, een nationaal programma om een gezonde en actieve leefstijl te bevorderen. De samenwerking met tal van partners is daarin cruciaal, zegt Dean. ‘Tijden veranderen. Verenigingen hebben het moeilijk. Ledentallen lopen terug, vrijwilligers zijn lastig te vinden. Terwijl er aan steeds meer regels voldaan moet worden. Wij ondersteunen met advies, zetten onze vakkrachten in en geven cursussen. En we kijken naar nieuwe vormen van recreëren en sporten. Jeugd wil zich niet meer binden met lidmaatschappen, maar wil wel af en toe sporten. Bedrijven willen graag hun medewerkers fit houden. Deel daarom accommodaties en verbreed zo de basis. Goed voor het verenigingsleven en de ambities van een gezonde leefstijl.’

Sportweek september

Bijna vijftig vaste medewerkers telt Ecsplore inmiddels, met name vakkrachten en coaches die actief zijn in het veld. In september tekent de organisatie weer voor de grootschalige Sportweek in Sittard-Geleen met tientallen activiteiten en duizenden deelnemers. Dan wordt ook een nieuw digitaal platform gelanceerd, verklapt Dean Wolters alvast. ‘Een website met informatie over alle sport- en culturele activiteiten in de Westelijke Mijnstreek. Een platform om nóg meer inwoners over te halen om te bewegen. We hebben in vijftien jaar best wat bereikt, maar we zijn er nog lang niet.’