De huisarts voelt zich niet meer alleen
Huisartsen en specialisten verdelen hun taken steeds slimmer. Onderzoek toont aan dat de zogenoemde e-meedenkconsulten een belangrijk middel zijn. Hiermee kan een huisarts de specialist in het ziekenhuis vragen om mee te denken. In dit interview legt Ken Peeters uit hoe het werkt. Ken is verbonden aan de Universiteit Maastricht, Zuyderland en MCC Omnes.
Door Jos Benders, arts-redacteur
Een e-meedenkconsult, hoe verloopt dat in de praktijk?
‘Huisartsen kunnen bijvoorbeeld een specialist mee laten denken over een diagnose, vragen stellen over medicatie of de specialist vragen of het noodzakelijk is dat de patiënt doorverwezen wordt naar het ziekenhuis. Via het verwijssysteem van de huisarts vraagt een huisarts een e-meedenkconsult aan. Het consult wordt ingepland in de agenda van de specialist. Zowel de vraag van de huisarts als het antwoord van de specialist wordt opgeslagen in het patiëntendossier. De huisarts koppelt vervolgens het antwoord van de specialist weer terug naar de patiënt en beslist samen met hem wat de vervolgstap is.’
Hoe groot is de stap voor een arts om raad te vragen aan een andere arts?
‘Vóór de invoering van het e-meedenkconsult moest een huisarts de specialist in het ziekenhuis bellen om advies te vragen. Deze waren vaak druk bezig in het ziekenhuis en konden niet meteen opnemen, waardoor de huisartsen vaak lang moesten wachten. Daardoor koos een huisarts wellicht vaker voor een doorverwijzing naar het ziekenhuis. Via het e-meedenkconsult kan een huisarts heel gemakkelijk en laagdrempelig vragen stellen aan de specialist.
Aan de aantallen kunnen we zien dat dit ook veelvuldig wordt gedaan.’
Welke hordes moesten worden genomen om het e-meedenkconsult vlot te trekken?
‘Een nieuwe manier van samenwerken, ook digitaal, is altijd even wennen. En uiteraard moest ook de financiering van deze nieuwe manier goed geregeld worden. Daar zijn alle betrokken partijen heel goed uitgekomen.’
Wat als de specialist het zelf ook niet weet?
‘In sommige situaties moet een patiënt toch in het ziekenhuis worden gezien om goed beoordeeld te worden. De specialist zal de huisarts dan adviseren om de patiënt alsnog door te verwijzen. Ons onderzoek laat zien dat dit maar een klein gedeelte van de e-meedenkconsulten betreft.’
In de mijnstreek zijn sinds 2016 ongeveer twaalf-duizend e-meedenkconsulten geregistreerd. Is aan te geven wat de benefit is?
‘Ik heb dat bij een aantal vakgroepen bekeken. Bij interne geneeskunde bijvoorbeeld leidde het e-meedenkconsult tot 78 procent minder doorverwijzingen. Dat zijn patiënten die normaal gesproken, dus zonder beschikbaarheid van het e-meedenkconsult, zouden zijn doorverwezen maar nu binnen de zorg van de huisarts konden blijven. Het voorkómen van onnodige verwijzingen leidt natuurlijk ook tot een afname in de zorgkosten, wat belangrijk is om onze zorg toegankelijk en betaalbaar te houden.’
Wat is het directe voordeel voor de patiënt?
‘Het besparen van tijd én geld. Vooral voor oudere patiënten die niet gemakkelijk in het ziekenhuis geraken, is dat erg fijn. De patiënt krijgt zo de juiste zorg op de juiste plek. Bovendien krijgt hij snel, binnen vijf werkdagen, reactie via de huisarts.’
Waarom is er niet vele jaren geleden, dus veel eerder, mee begonnen?
‘Ik denk dat het iets is van de afgelopen jaren dat we met zijn allen steeds beter zijn gaan kijken hoe we zo goed mogelijk om kunnen gaan met de capaciteit van onze zorg. Via samenwerkingsverbanden kunnen dit soort mooie initiatieven dan ontstaan.’
U bent dossiervoerder in deze nieuwe opzet van e-meedenkconsulten. Hoe kijken andere regio’s naar het resultaat in de mijnstreek?
‘Onze regio’s Westelijke en Oostelijke Mijnstreek, met het Zuyderland-ziekenhuis, zijn landelijk koploper op dit gebied en gebruiken het al sinds 2016. Hierdoor hebben wij ook veel data en kennis beschikbaar waar andere regio’s van kunnen leren. De regio’s Roermond en Venlo zijn ook begonnen met e-meedenkconsulten.’
Is er ook voordeel voor de vragende huisarts?
‘Door middel van interviews die we gehouden hebben met huisartsen, weten we dat ze zeer tevreden zijn over het gebruik van het e-meedenkconsult. Ze vinden het een laagdrempelige manier om advies aan de specialist te vragen en vinden het fijn dat ze vaak de patiënt in eigen zorg kunnen houden door het voorkomen van onnodige verwijzingen. Ook zijn ze blij dat het e-meedenkconsult opgeslagen wordt in het patiëntendossier. Sommige huisartsen geven aan dat ze deze consulten opslaan om bij te leren, zodat ze bij een toekomstige vergelijkbare casus een oud e-meedenkconsult kunnen teruglezen.’
En voor de meedenkende specialist?
‘Vergeleken met een telefonisch consult kan een specialist kijken op een moment dat hem uitkomt. Zo worden ze dus minder gestoord tijdens poliwerk of visiteronde. Ook kunnen ze op hun gemak in het dossier duiken en kijken naar foto’s of laboratoriumuitslagen. Dat leidt tot een beter advies naar de huisarts.’
De resultaten zien we terug in uw proefschrift dat u schrijft namens Zuyderland, de vakgroep huisartsgeneeskunde van de universiteit en MCC Omnes. Mogen we alvast een van uw stellingen weten?
‘Het e-meedenkconsult moet landelijk worden ingevoerd.’
Hoe we de zorg organiseren is belangrijk om deze bij een sterk toenemende zorgvraag toegankelijk te houden voor iedereen die zorg nodig heeft. Streven van partijen is om bij te dragen aan een vitalere samenleving. Onderdeel van de samenwerking tussen CZ, zorgpartners en Burgerkracht Limburg in de Mijnstreekcoalitie is de zorg slimmer met elkaar te organiseren. Een e-meedenkconsult kan daar heel goed bij helpen.
