Afwikkeling nalatenschap kan lang duren

Notaris mr. Ghislain van Kan is met zijn team gespecialiseerd in erfrecht en nalatenschappen. Een gecompliceerde discipline met legio aspecten en valkuilen. In deze rubriek neemt hij de lezer mee in de notarispraktijk van alledag. Deze keer over de rol van de executeur, bepaald geen eenvoudige opgave.

In de voorgaande artikelen besprak ik de noodzaak om de afwikkeling van een nalatenschap over te laten aan de professional: de gespecialiseerde notaris. In deze bijdrage licht ik een tipje van de sluier op over hoe het er in de dagelijkse praktijk aan toegaat in een kantoor dat gespecialiseerd is in de afwikkeling van nalatenschappen. Door de jaren heen zie ik vaak hetzelfde gedrag bij erfgenamen: zodra mensen bekend worden met een erfenis waarbij ze (vermoeden dat ze mogelijk) tot erfgenamen zijn benoemd, komt vaak een vorm van hebzucht bovendrijven. Ze halen alles uit de kast om koste wat kost een zo groot mogelijk erfdeel binnen te slepen en liefst zo snel mogelijk. Niet zelden streeft iedere erfgenaam zijn eigen belang na, ten koste van de overige erfgenamen dan wel de executeur. De executeur fungeert niet zelden als bliksemafleider van de problemen en frustraties die komen bovendrijven. Hij of zij wordt vaak als lastig en bemoeizuchtig beschouwd. Uitspraken zoals het duurt te lang, we horen niets, het kost te veel tijd en geld zijn schering en inslag. Maar na iemands overlijden moet er veel geregeld worden. Na het verzorgen van de uitvaart dient de afwikkeling van de nalatenschap te worden opgepakt. Vaak krijgen we te horen dat het een standaard of eenvoudige erfenis betreft en dat de verhoudingen heel goed zijn. Helaas blijkt de praktijk weerbarstiger. Hoe eerder de afwikkeling wordt opgepakt hoe beter. En dan vooral met een juiste juridische en praktische aanpak. Het ontbreken van een niet
ter zake kundige of onpartijdige executeur is
helaas meer regel dan uitzondering en zodoende stagneert een goede afwikkeling al vaak in het begin. Steeds vaker wordt dan ook de executele overgedragen aan de professional, de notaris. De huidige financiële wereld is doordrongen van nieuwe en zeer gecompliceerde regels en procedures waardoor bijvoorbeeld het regelen van bankzaken, afhandeling door de Belastingdienst et cetera zeer tijdrovende en gecompliceerde opgaven zijn geworden. De afwikkeling van een nalatenschap neemt gewoon een behoorlijke tijd in beslag, ook al is het slechts een op het eerste oog eenvoudige, overzichtelijke nalatenschap.

Vaak duurt het ruim een jaar voordat een nalatenschap helemaal
is afgewikkeld en de erfdelen kunnen worden uitgekeerd. En dat geldt dan voor een eenvoudige nalatenschap zonder complicaties. Er kunnen zich daarentegen complicaties voordoen waardoor de afwikkeling soms wel jaren in beslag kan nemen. Voorbeelden?

• Er is geen ter zake kundige executeur benoemd is.
• Tot de nalatenschap behoren bezittingen in het buitenland.
• Er is geen of een verouderd testament.
• Een of meerdere erfgenamen aanvaarden de erfenis beneficiair.
• Er moeten erfgenamen gezocht worden in het buitenland.
• Een onderneming is onderdeel van de
  nalatenschap.
• Er is onenigheid ontstaan tussen de erfgenamen over bijvoorbeeld de verdeling van inboedel of verkoop van de woning.
• Er is sprake van een onverwachte erfgenaam.
• Een onterfd kind doet een beroep op zijn/ haar wettelijk minimum erfdeel, de zogenaamde legitieme portie.
• Het ontvangen van de definitieve aanslag inkomstenbelasting en de definitieve aanslagen erfbelasting kan langere tijd in beslag nemen.
• Erfgenamen stemmen niet in met de verdeling van het batig saldo van de nalatenschap.

Tot slot: de tijd die de afwikkeling van een nalatenschap in beslag neemt, hangt onder meer af van de omvang en samenstelling van de nalatenschap en het goede of minder goede contact tussen de erfgenamen, waarbij een professionele ter zake kundige executeur alles in goede banen kan leiden. Voor aanvullende informatie over de afwikkeling van een nalatenschap nodigen we u altijd uit voor een vrijblijvend gesprek. Ook als u vragen heeft, neem dan gerust contact met ons op: notariaat mr. G.H.M. van Kan.