Vrijheid

Mei uitgave 2025

Erica carnea is een heideplantje dat vanwege haar purperen bloei in het diepe najaar de heide met tinten van paars en roze overstelpt, en ook wel sneeuwheide of winterheide wordt genoemd. In Duitsland zelfs Winterfreude; die beleven er kennelijk plezier aan. Maar het plantje heeft dan wel weer niets te maken met het continent aan de overkant van de oceaan, wat weleens wordt gedacht, want dan zou het An der(de naamval) Erika geheten moeten hebben. Nee, die naam komt weer van Terra Amerigo Vespucci, naar een Florentijns koopman, bereisd hobbygeograaf en -astronoom, die naast een andere Italiaan, Christopher Columbus, veel de Atlantische oceaan is doorgereisd en daarbij verschillende delen van het continent aan de overzijde heeft bezocht. Ontdekt hebben de Italianen het niet als eersten, doch na hen zijn veel gelukzoekers geëmigreerd naar die nieuwe wereld. Overigens hebben ze aldaar nu een goudgeblondeerde haarlak-met-extreem-sterke- fixatiepresident, die van mening is dat je, als je al veel buitenlandse schulden hebt, je geld niet verkeerd moet uitgeven. Met dat verkeerd uitgeven bedoelt hij dan producten uit het buitenland importeren. Of hij daarmee zijn land weer aan de eigen productie en uit de handelsbalanstekorten krijgt, valt te betwijfelen naar mijn mening, omdat de welvaart van menigeen aldaar (te) hoog is.

Ook het Limburgse dorp America in de gemeente Horst aan de Maas, aan de rand van het Peelgebied, ontleent zijn naam indirect aan Amerigo Vespucci. Het dorp is naar het continent vernoemd omdat ook daar gelukzoekers vanuit de hele wereld naartoe togen om in het voormalige moerasgebied turf te winnen (steken), fossiele brandstof van weleer, de hernia's veroorzaakt door de zware arbeid op de koop toenemend. Saillant detail is dat mijn verst traceerbare voorvader ook een Italiaan was uit de regio Bologna, ook naar het Peelgebied toe geëmigreerd voor de welvaart; nu nog immigreren veel Polen naar het gebied voor de champignonkweek en de landbouw. Na de Eerste Wereldoorlog heeft juist het zuiden van Limburg arbeidsmigratie gekend vanuit ook Italië, het noorden van ons land en vele andere windstreken vanwege de welvaart veroorzaakt door een andere fossiele brandstof, het zwartgeklonterde roet uit de mijnen. We herdenken de vrijheid, niet de welvaart die juist ruimte geeft voor die vrijheid. Onze welvaart opofferen aan wapentuig oorzaak van diplomatiek en democratisch falen - en arbeidsmigratie, in Nederland en Amerika welvaart en vrijheid gebracht hebbende, limiteert naar mijn idee eerder onze vrijheden dan dat het die vergroot. Toch iets om over na te denken in ons bevrijdingsweekeinde, ook voor de geblondeerde Limburger, die eigenlijk onze minister-president had moeten zijn, maar dat door een staatsrechtelijke dwaling van een partij die niets meer voorstelt in de peilingen niet is geworden. Armoedebestrijding en ons woningtekort oplossen met bijbouwen is veel nuttiger dan de andere prioriteiten. We moeten vechten voor onze vrijheid is een tegenspraak in zichzelf. Dat vooral Israël maar ook Oekraïne vecht voor onze vrijheid, is lariekoek. En dat is mijn mening. De vrijheid van de Kosovaren vonden we in het Westen wel belangrijk, de vrijheid van de Krim-Russen en met name die van de Palestijnen daarentegen helemaal niet.